Напоминание

"Рашемдыше олмештыш мут"


Автор: Евдокимова Надежда Николаевна
Должность: учитель марийского языка и литературы
Учебное заведение: МОУ "Сотнурская средняя общеобразовательная школа"
Населённый пункт: с.Сотнур Волжского муниципального района Республики Марий Эл
Наименование материала: план-конспект урока
Тема: "Рашемдыше олмештыш мут"
Раздел: полное образование





Назад




6 классыште марий йылме урок

Урокын темыже: Рашемдыше олмештыш мут.

Урок-проект

Урокын цельже:

1. Рашемдыше олмештыш мут-влак нерген шинчымашым пуаш.

2.Рашемдыше

олмештыш

мут-влакым

возымаште

кучылт

мошташ

туныкташ.

3. Йоча-влакым шочмо йылме деке шӱмандаш, самостоятельно пашам

ышташ кумыландаш.

Кучылтмо

материал:

компьютер,

проектор,

учебник,

индивидуальный

картычке-влак,

таблице,

«Ямде

лий»

газет,

«Кече»

журнал, ешартыш пашалан текст-влак.

УРОКЫН ЭРТЫМЫЖЕ

I. Оргмомент.

Онгыр шоктыш,

онгыр шоктыш,

Парт коклаш шинчаш ӱжеш.

Шинчымашым шуко налын,

Ончыко каяш ӱжеш.

Шыман шинчыт ӱдыр-влак,

Эркын шинчыт рвезе-влак.

II.1).Туныктышын мутшо.

-Кызыт мемнан мынярымше урок тӱнале? (1)

-Урокышто могай отметкым налаш тыршыман? (5)

-Иктыш визытым ушена гын, мыняр лиеш? (6)

1 слайд

-Молан мый кудытан цифрым ончыктышым?

Чын, таче

2 слайд

2).Мӧнгӧ пашам тергымаш:

1) Ик йочан доска воктене пашам ыштымаш (картычке почеш).

1+5=6

Пургыж тылзын кудымшо кечыже.

Классысе паша.

1

Личный олмештыш мут-влакын вочмыкыштым ончыкташ.

Мыланем, тыйым, тудын, тыланет, мемнан, нунылан, тендан,

нуным, мемнам.

2).Молышт слайд почеш вес заданийым шуктат. 3 слайд

Марий чодыра! Тораште улам гынат, чонем эре тыйын пеленет.

Шарналтем тыйым, да изи шӱмем чӱчкаш туналеш. Омешем ужам –

кумылем нӧлтеш, вием ешаралтеш. Шӱм вургыж товатлем: ом пу мый

тыйым нимогай тушманлан.

3).Йодыш влак:

а). Личный олмештыш-влак мом ончыктат?(

ЛОМ ойлышо еным

шкенжым, ойлышын йолташыжым да кӧ але мо нерген ойлена, тудо еным

але предметым ончыктат)

б).Мо тыгай олмештыш мут? (Правил)

4).Туныктышын мутшо.

Личный

олмештыш

мут

лицам

ончыкта.Олмештыш

мутын

вес

значенийжат уло: тудо предметын палыжым да чотшым ончыкта. Тидым

шотыш налын, олмештыш мутын тушкажат шуко. Таче кокымшо тушка

дене палыме лийына. Тиде – 4 слайд

Рашемдыше олмештыш мут

III. У теме.

1).- Определительный шомак могай мут гыч лийын?

- Определять глагол гыч.

- Марлаже кузе лиеш?

- Рашемдаш. Палемдаш .

- Тугеже гын, вес семынже палемден, рашемден ончыктышо олмештыш

мут манаш лиеш.

2). Урокын цельже.

-Урокышто РОМ нерген мутланаш тӱналына, вочмык дене

вашталтмыштым эскерена, возалтмыштымат шекланена,

предложенийыште могай член лийын кертмышт нергенат ойлена. А кызыт

таблицым ончалына.

2

Шке, кажне, весе, моло, чыла, южо,

кудо

кеч кӧ

_________ мо

5 слайд

могай

керек мыняр

куна

И.в. кеч – могай

южо ен

Р.в. кеч – могайын южо енын

Д.в. кеч – могайлан южо енлан

В.в. кеч – могайым южо еным 6 слайд

М. в. кеч – могайыште -

Н. в. кеч – могайышке -

О. в. кеч – могаеш -

- Йоча-влак, доскашке ончалза да каласыза. Нине ОМ-влак икте-весышт

деч мо дене ойыртемалтыт? (Шкет шогымыж годым падеж ден

вашталтеш, лӱм мут ончылно шогымыж годым – ок вашталт.

шке

Личный

лӱм мут

олмештыш

мут

7 слайд

И.в. мый шке

ачам шке

Р.в. мыйын шкемын

ачамын шкенжын

Д.в. мыланем шкаланем

ачамлан шканже

В.в. мыйын шкемын

ачамым шкенжым

- Шке олмештыш мут пелен лӱм мут але личный олмештыш мут лиеш гын,

кок мутге вочмык дене вашталтеш.

3). Учебник дене паша.

А) Правилым лудына.

Б) Физкультминутка.

Лум велеш, велеш, велеш,

Выж-вуж мландым леведеш

Лум ӱмбачын мый эртем,

Кычыр-кочыр шоктыктен.

Чинче лум йыл-йол коеш-

3

Шӱм куан дене темеш.

В)154 паша (письменно)

Г) Индивидуальный паша

1. Икымше радам йоча-влак «Ямде лий» газет гыч ООМ

предложенийым возен луктыт.

8 слайд

2. Калыкмутышто олмештыш мут-влакым муаш.

Кӧ дене кылым кучет, тудын гаяк лият. Шке сай лият гын, енат сай

лиеш. Чылалан шке жапше. Кӧ шуко тунемеш, тудо шуко пала.

Шкендым шке ит мокто, колышт - кузе ен ойла. Тӱшка вий деч

кеч-кӧат шенгек чакна.

4). Рашемдыше олмештыш мут нерген умылымыштым тергымаш.

1. Рашемдыше олмештыш мут-влак могай ойлымаш ужаш олмеш

кучылталтыт?

2. Нунын грамматический ойыртемышт могай?

3. Кеч-, керек- частица-влак кузе возалтыт?

4. Шке олмештыш мутын падеж дене вашталтмыж годым могай

ойыртемым ужына?

5).Отметкым шындымаш.

6).Мӧнгылан заданий:

Йоча-влак шканышт келшыше заданийым ойырен налыт.

а).Рашемдыше олмештыш мутым кучылтын, «Теле пӱртӱс» сочиненийым

возаш;

б).§ 25; 156-шо паша.

4



В раздел образования